Kişilik Dışı Ne Demek ?

Sabrinnisa

Global Mod
Global Mod
Kişilik Dışı Ne Demek?

Kişilik dışı, Türkçede yaygın olarak kullanılan bir terim olmasa da, psikoloji ve sosyal bilimler literatüründe belirli bir anlam taşır. Kişilik, bir insanın düşünce, duygu, davranış ve etkileşim biçimlerini kapsayan bir yapı olarak kabul edilir. Ancak “kişilik dışı” kavramı, bu yapıların dışında kalan durumları veya özellikleri ifade eder. Peki, kişilik dışı ne demek ve bu terim hangi bağlamlarda kullanılır?

Kişilik Dışı Olmak Ne Anlama Gelir?

Kişilik dışı olmak, genellikle bireyin kimlik ve davranışsal özelliklerinin toplumsal normlarla uyumsuz olmasını tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. Bu ifade, bir kişinin genel karakteriyle uyumsuz hareket ettiği ya da tipik kişilik özelliklerinden farklı bir davranış sergilediği durumlar için de kullanılabilir. Psikolojik açıdan bakıldığında, kişilik dışı olmak, bir kişinin özgün kişilik yapısından sapma ya da kendisini tanımlamada zorluk yaşama anlamına gelebilir.

Kişilik Dışı Terimi Nerelerde Kullanılır?

Kişilik dışı terimi, genellikle psikoloji, sosyoloji ve felsefe alanlarında ele alınan bir kavramdır. Kişilik bozuklukları ya da ruhsal sorunların tanımlanmasında, bireyin davranışlarının, düşünce sistemlerinin veya hislerinin, normal kabul edilen sınırların dışında olması durumları tanımlanırken bu terim kullanılabilir. Kişilik dışı davranışlar, kişinin genetik yapısı, çevresel faktörler ya da yaşadığı travmalar nedeniyle ortaya çıkabilir.

Kişilik Dışı Davranışlar Nelerdir?

Kişilik dışı davranışlar, bireyin toplumsal ve kültürel beklentilere uymayan, sıradışı veya alışılmadık hareketleridir. Örneğin, aşırı duygusal iniş çıkışlar gösteren ya da belirli bir sosyal ortamda kendini sürekli savunma eğiliminde olan bir kişi, çevresi tarafından kişilik dışı olarak nitelendirilebilir. Bu tür davranışlar genellikle sosyal uyumsuzluk yaratır. Kişilik dışı davranışlar arasında şunlar örnek verilebilir:

- Aşırı çekingenlik veya utangaçlık: Topluluk içinde normalde rahatça konuşabilen bir kişi, bazı durumlarda aniden sessizleşebilir ve toplumdan uzaklaşma eğiliminde olabilir.

- Sosyal izolasyon: Birey, diğer insanlarla iletişim kurmakta zorlanabilir, yalnız kalma eğiliminde olabilir veya sosyal durumlar için kendini hazır hissetmeyebilir.

- Duygusal aşırılık: Birey, duygusal iniş çıkışlar veya tepkiler göstererek çevresindekileri şaşırtabilir. Örneğin, sinirli bir durumdayken aniden aşırı neşelenmek veya aksine neşeli bir durumda ciddi ve karamsar olmak.

Kişilik Dışı Olmanın Nedenleri Nelerdir?

Kişilik dışı olmanın birçok farklı nedeni olabilir. Her birey farklı koşullar altında büyür ve gelişir. Bu gelişim süreci, çevresel faktörler, genetik özellikler ve bireysel deneyimlerin bir araya gelmesiyle şekillenir. Kişilik dışı davranışların yaygın bazı nedenler şunlardır:

1. Genetik Faktörler: Bireylerin doğuştan sahip oldukları genetik özellikler, kişiliklerinin temel yapısını oluşturur. Bazı genetik yapıların bireyleri daha introvert (içe dönük) veya ekstrovert (dışa dönük) yapabilir. Bu, sosyal etkileşimlerinde kişilik dışı davranışlara yol açabilir.

2. Aile ve Çevresel Faktörler: Çocukluk döneminde yaşanan travmalar, aile içindeki tutumlar ve çevresel faktörler, bir bireyin kişilik gelişimi üzerinde büyük etkiler yapabilir. İhmal, şiddet, aşırı koruyuculuk gibi faktörler kişilik bozukluklarına ve kişilik dışı davranışlara yol açabilir.

3. Kişisel Deneyimler ve Travmalar: Bireylerin yaşamları boyunca karşılaştıkları travmatik olaylar, kişilik dışı davranışlar sergilemelerine neden olabilir. Özellikle anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunlar kişilik dışı davranışların artmasına yol açabilir.

Kişilik Dışı Olmak Psikolojik Olarak Nasıl Tanımlanır?

Psikolojide, kişilik dışı olmak, genellikle "kişilik bozukluğu" ya da "psikolojik rahatsızlık" gibi daha klinik terimlerle ilişkilendirilir. Kişilik bozukluğu, bir kişinin düşünce, duygu ve davranışlarında sürekli olarak sapmaların olması ve bu sapmaların bireyin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemesi durumudur. Kişilik dışı davranışlar, bu tür bozuklukların bir yansıması olabilir.

Kişilik Dışı Olmak Sağlık Sorunlarına Yol Açar mı?

Kişilik dışı olmak, bazen psikolojik sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle psikolojik sorunlar, kişinin toplumla uyumsuz davranışlar sergilemesine sebep olabilir. Uzun süreli kişilik dışı davranışlar, bireyde depresyon, anksiyete, stres bozukluğu ve diğer ruhsal hastalıkların gelişmesine neden olabilir. Bu yüzden, kişilik dışı davranışlar sergileyen bireylerin profesyonel yardım alması önemlidir.

Kişilik Dışı Davranışlar ve Sosyal İlişkiler

Sosyal ilişkilerde kişilik dışı olmak, genellikle zorluklar yaratabilir. İnsanlar arasındaki etkileşimde uyumlu bir ilişki kurmak, genellikle benzer kişilik özelliklerine sahip olmakla kolaylaşır. Ancak kişilik dışı davranan bireyler, bu uyumu sağlayamayabilir ve ilişkilerinde zorlanabilirler. Bu da yalnızlık, sosyal izolasyon ve toplumsal dışlanma gibi sonuçlara yol açabilir.

Kişilik Dışı Davranışları Düzeltmek Mümkün Mü?

Kişilik dışı davranışların düzeltilmesi mümkündür, ancak bu süreç zaman alabilir ve profesyonel yardım gerektirebilir. Psikoterapi ve danışmanlık, kişilik dışı davranışları yönetmede etkili yöntemler sunar. Birey, terapistler aracılığıyla kendisini daha iyi anlayabilir, kişisel zorluklarını tanıyabilir ve sosyal becerilerini geliştirebilir. Ayrıca kişilik dışı olmanın temel nedenlerini anlamak, iyileşme sürecini hızlandırabilir.

Sonuç

Kişilik dışı olmak, genellikle bireyin toplumsal normlara uymayan davranışlarını tanımlayan bir terim olarak kullanılabilir. Psikolojik ve sosyal bağlamda, kişilik dışı davranışlar, bireyin içsel ve dışsal dünyası arasında uyumsuzluklar gösterdiği durumları ifade eder. Kişilik dışı olmak, farklı nedenlere dayanabilir ve sosyal ilişkilerde zorluklar yaratabilir. Ancak profesyonel destek alarak, kişilik dışı davranışların yönetilmesi ve iyileştirilmesi mümkündür.